“Ta đem tiếng tơ gieo sầu lưu luyến/Ta đem tiếng tơ giang hồ khắp nơi”. Đó là một đêm hè của thập niên 60 khi thứ âm nhạc mang một chút ngẫu hứng, một chút pha trộn giữa nhiều thể loại được biểu diễn khắp các hộp đêm mới nổi tại Sài Gòn. Hơn nửa thế kỷ sau, bằng chuyến lưu diễn châu Âu đi qua Berlin, Paris, Frankfurt,… Saigon Soul Revival đang làm sống lại một di sản âm nhạc đẹp đẽ của Việt Nam.

Read on in English

Saigon Soul Revival được thành lập từ năm 2016 với 5 thành viên chủ chốt hiện tại bao gồm Nguyễn Ánh Minh (ca sĩ), Indy Jeremy Vinh Laville (guitar và đàn nguyệt), Nguyễn Hương Bảo Hiếu (trống), Gabriel Karouos (bass và percussion) và Nguyễn Khoa Đăng (keyboard). Với phong cách biểu diễn được ví như một cơn bão nhẹ nhàng, một niềm vui cay đắng, Saigon Soul Revival là band nhạc duy nhất tại Việt Nam biểu diễn dòng nhạc đang có nguy cơ mai một này.

“Thật ra nó đến cũng khá tự nhiên. Khi đó chúng tôi đang tổ chức những buổi giao lưu âm nhạc hàng tuần tại La Fenetre de Soleil, nơi tôi gặp Indy và Pocky, tay bass ban đầu. Sau nhiều lần gặp nhau, chúng tôi quyết định thành lập một ban nhạc với mục đích hồi sinh dòng nhạc Soul ở Sài Gòn những năm 1960, 1970”, Gabriel kể.  

Từng nghe bản tổng hợp Saigon Rock & Soul của Mark Gergis trên hãng Sublime Frequencies trước khi chuyển đến Việt Nam vào năm 2014, Gabriel đã bị cuốn hút hoàn toàn bởi âm thanh thô mộc của âm nhạc Sài Gòn trước 1975. Thế nhưng thật ngạc nhiên khi anh phát hiện ra rằng dường như hiện tại không có bất kỳ ban nhạc nào đang chơi những bài hát này. Từ nguồn cảm hứng đó, Saigon Soul Revival được ấp ủ hình thành với sự góp mặt của diva nhạc rock Hà Nguyễn từ White Noise. Ít lâu sau, Hà sang Mỹ định cư nhưng may mắn giới thiệu cho các chàng trai đến với Nguyễn Thu “Hằng” Minh, ca sĩ hiện tại. Cùng lúc đó, Kỳ Trần, một Việt Kiều từ Đan Mạch mới chuyển đến Sài Gòn, cũng tham gia cùng ban nhạc và trở thành một mảnh ghép hoàn hảo thời điểm đó.

Những Cột Mốc Quan Trọng Của Âm Nhạc Soul Tại Việt Nam

Khi những người Mỹ đầu tiên đến Sài Gòn vào đầu những năm 60, mang theo đĩa hát và nhạc cụ của họ đến đã tạo nên một làn sóng mạnh mẽ, một hiện tượng âm nhạc thời bấy giờ. Các danh ca như Elvis Presley, The Rolling Stones, Sylvie Vartan,….trở thành thần tượng của hầu hết thanh niên nam nữ dưới 18 tuổi. Những hộp đêm cho các quân nhân Hoa Kỳ mọc lên ngày càng nhiều từ 1968 trở đi khuyến khích số người hát nhạc tiếng Anh nhiều hơn nữa. Các nghệ sĩ như Mai Lệ Huyền, Connie Kim, Elvis Phương thu âm và phát hành rất nhiều đĩa nhạc trong thập niên 60. Họ nổi danh với những bản nhạc ngoại quốc hát bằng lời Pháp và Anh.

Thời gian cuối thập niên 60, đầu thập niên 70, nhạc trẻ Sài Gòn có một sự chuyển biến đáng chú ý đó là trào lưu “Việt hóa” các ca khúc Âu – Mỹ. Những sáng tác được chuyển hóa lời Việt nổi tiếng có thể kể đến Gõ cửa 3 lần (Knock Three Times), Chuyện phim buồn (Sad Movies), Lãng du (L’Avventura), Anh thì không (Toi Jamais). 

Thời kỳ hoàng kim của nhạc trẻ Sài Gòn khép lại khi cuộc chiến tranh qua đi và nhiều nghệ sĩ trong số này đã phải rời đất nước sau năm 1975. Tuy nhiên, chia sẻ với chúng tôi, Indy cho rằng “Những biên soạn của Mark Gergis cũng đáng được xem là một cột mốc quan trọng vì đây là lần đầu tiên mọi người từ khắp nơi trên thế giới có thể nghe những bài hát hiếm hoi này, trong đó có biểu diễn của một số thành viên của Saigon Soul Revival”.

“Tất cả sẽ chỉ là lịch sử nếu tất cả chúng ta không thể đưa nhạc Soul của Việt Nam trở lại ngay bây giờ. Các bạn trẻ nên biết đến thể loại âm nhạc này, nên phát triển hơn nữa để cho thế giới thấy rằng Việt Nam chúng ta cũng có một âm nhạc Soul của riêng mình”, ca sĩ của band – Hằng Minh cho biết.

Làm Giàu Soul Việt Khi Kết Hợp Với Ảnh Hưởng Của Dòng Nhạc Khác

Khi nói đến nhạc Soul Việt Nam, chúng ta không hẳn nói đến một phong cách cụ thể nào mà nói đến âm nhạc của những thập niên 60, 70 mang tâm hồn và tình cảm chân chất của con người thời bấy giờ. Những khó khăn mà đất nước đang phải chịu đựng vào thời điểm này cùng với những ảnh hưởng văn hóa quốc tế đang lan truyền qua đài phát thanh và truyền hình, có một sự pha trộn rất độc đáo giữa phong cách biểu diễn dẫn đến Kỷ nguyên vàng của âm nhạc – Nhạc Vàng. 

“Âm nhạc của chúng tôi là sự kết hợp giữa rất nhiều thể loại, từ Rock đến Funk và R&B”, Indy nói. Cách thể hiện thô sơ khi kết hợp âm thanh và lời bài hát truyền thống của Việt Nam với nhạc cụ và phong cách phương Tây của Saigon Soul Revival là hoàn toàn khác biệt. Các bản nhạc huyền thoại biểu diễn bởi những giọng ca đỉnh cao trong kỷ nguyên vàng được ban nhạc mang trở lại khắp các sân khấu ở Việt Nam. 

Từ Album Họa Âm Xưa Đến Chuyến Lưu Diễn Châu Âu

Họa Âm Xưa là album đầu tay của Saigon Soul Revival được nhóm thu âm vào tháng 5 năm 2019. Với giai điệu được sắp xếp một cách mượt mà, chất giọng đầy cảm xúc, nhịp điệu mạnh mẽ cùng với cách thể hiện đầy ngẫu hứng, Họa Âm Xưa xứng đáng là album được phát đi phát lại nhiều lần trên máy đĩa.  

“Họa Âm Xưa muốn cho thế giới thấy rằng thứ mà chúng ta gọi là nhạc Soul có thể tồn tại dưới nhiều hình thức. Nó bắt đầu ở Mỹ nhưng đã được biến đổi và thích nghi bởi nhiều nền văn hóa khác nhau, kết hợp nó với ngôn ngữ và truyền thống âm nhạc của riêng từng đất nước. Chúng tôi đang cố gắng tạo ra thứ gì đó có thể được coi là sự tiếp nối của âm nhạc đã được tạo ra ở Việt Nam trong thời kỳ trước”, Saigon Soul Revival chia sẻ. 

Bốn năm sau, cũng vào những ngày tháng Năm, Saigon Soul Revival đã thực hiện một chuyến lưu diễn hoành tráng quanh châu Âu. Sau nhiều trải nghiệm tuyệt vời khi biểu diễn từ những địa điểm nhỏ thân mật ở Sài Gòn đến các sân khấu lễ hội lớn trên khắp Việt Nam, cũng thật khó tưởng tượng cho chính họ khi được hát ngay ở Berlin, Hamburg, Paris, Frankfurt, thậm chí ở Dresden và Mainnhem. 

“Có thể cùng nhau đi du lịch và chia sẻ âm nhạc trên khắp thế giới là điều chúng tôi sẽ không bao giờ quên. Chúng tôi hy vọng sẽ tiếp tục làm được điều đó! Các buổi biểu diễn tại Fluxbau ở Berlin và New Morning ở Paris đặc biệt hấp dẫn, còn được nhận xét là cuồng nhiệt nhất so với những gì diễn ra ở Việt Nam. Chúng tôi đã nhận được rất nhiều tình cảm từ khắp mọi miền đất nước, đặc biệt là ở quê hương Việt Nam”, ban nhạc chia sẻ.

“Nhưng nó cũng cho chúng tôi thấy khó khăn như thế nào khi phải di chuyển từ thành phố này sang thành phố khác mọi lúc, lặp đi lặp lại cùng một chương trình hàng đêm bất kể bạn có mệt mỏi đến mức nào,” Gabriel cười.

Những Vị Khách Mời Trong Mơ Của Saigon Soul Revival

Vẫn là câu hỏi quen thuộc chúng tôi thường hỏi nhân vật của mình rằng ai sẽ là vị khách mời trong mơ đến buổi biểu diễn của họ. “Ôi đó chắc hẳn là Mai Lệ Huyền, cô ấy từng là một trong những ca sĩ nổi bật nhất thời đó, chúng tôi hát rất nhiều bài hát của cô ấy, thậm chí cô ấy còn làm khách mời trong album đầu tiên của chúng tôi. Sẽ là một vinh dự nếu được biểu diễn cho cô ấy xem”, Indy trả lời ngay tức khắc khi được hỏi. “Còn có Carlos Santana, vì âm nhạc của ông rõ ràng có ảnh hưởng rất mạnh mẽ đến nhiều ban nhạc thời đó. Tôi nghĩ ông ấy sẽ rất ngạc nhiên khi biết rằng nhiều nhạc sĩ Việt Nam trong những năm 60 và 70 đã cố gắng bắt chước phong cách chơi guitar và sáng tác của ông”.

Cũng giống như Indy, Gabriel sẽ dành một vé mời cho huyền thoại Mai Lệ Huyền. Anh ấy nói thêm CBC Band và Elvis Phương, “Thật vinh dự khi có những nghệ sĩ huyền thoại này đến chương trình của chúng tôi để xem chúng tôi biểu diễn âm nhạc của họ từ những năm 60, 70 và chứng kiến nguồn năng lượng cũng như niềm vui mà nó mang lại cho mọi người ở mọi lứa tuổi và hoàn cảnh ngày nay”.

“Đó sẽ là Shakira, tôi thích giọng hát và phong cách của cô ấy, đặc biệt cô ấy hát nhạc rock rất tuyệt”, Ánh Minh suy nghĩ một lúc, “và tất nhiên là nhạc sĩ Đức Trí, anh ấy là người tôi ngưỡng mộ nhất trong thời kỳ âm nhạc này”. Còn đối với Khoa Đăng, anh ấy nhất định sẽ dành ba tấm vé mời cho Anh Khoa, Đức Trí và Hoài Sa, những người mà anh ấy cho là nhạc sĩ tốt nhất ở Việt Nam hiện tại.

Buổi trò chuyện của chúng tôi với Saigon Soul Revival kết thúc với lời hứa về một album hoàn chỉnh gồm những bài hát họ tự sáng tác vào năm 2024.