
Trước những vụ cháy nhà máy và phải tự mình tìm ra giải pháp, Nano Morante, người đồng sáng lập PLASTICPeople, đang thực hiện quyết tâm thay đổi tương lai của ngành tái chế.
Read on in English
Bạn đã bao giờ đến một hội nghị về nhựa chưa? Nếu chưa, hãy tưởng tượng về Nhà máy sô cô la của Willy Wonka, nơi các máy đóng gói hoạt động rầm rộ và bạn sẽ không còn xa lạ nữa. Chúng tôi đã có mặt tại VietnamPlas, hội nghị thường niên về nhựa và cao su được tổ chức tại Hồ Chí Minh, và là địa điểm cho cuộc phỏng vấn đặc biệt với Nano Morante, người đồng sáng lập PLASTICPeople.
Giữa hàng loạt nhà triển lãm đang trưng bày các sản phẩm nhựa của họ, chen chúc giữa vô số chai nhựa màu kẹo, màn hình LED nhấp nháy những quảng cáo hào nhoáng, tiếng ồn cơ học của máy móc phát ra – điều đó chứng tỏ ngành nhựa đang bùng nổ. Nhưng ở đây PLASTICPeople lại nổi bật giữa đám đông ấy. Trong khi phần lớn các nhà triển lãm đang góp phần gây ra vấn đề nhựa, Nano vẫn không ngừng nỗ lực tìm ra giải pháp.
PLASTICPeople Hoạt Động Như Thế Nào?
Nói ngắn gọn, PLASTICPeople lấy thứ được gọi là ‘nhựa chết’ từ lòng đất và tái sử dụng nó bằng các phương pháp tái chế độc đáo. Thành phẩm là các tấm nhựa có thể được sử dụng làm vật liệu cơ bản cho hầu hết mọi thứ.

Hầu hết rác thải nhựa được họ thu thập từ các nhà hàng, trường học, văn phòng và người thu gom phế liệu ở địa phương, nhưng bất kỳ ai quan tâm đến việc tái chế đều có thể đóng góp. Ở Việt Nam không thiếu rác thải nhựa, người ta chỉ cần tản bộ xuống hầu hết các con phố trong thành phố là có thể nhìn thấy hằng hà sa số những vỏ chai nhựa, ly cà phê, nắp chai, hay một chiếc túi nhựa tung bay trong gió như đám cỏ lau ở miền Tây. Và trong con mắt của Nano, tất cả thứ ấy được xem như một kho báu chứ không phải rác rưởi.
“Chúng tôi nhặt rác và tái chế nó, sau đó truyền lại động lực cho các nhà thiết kế, nhà sản xuất và những bộ óc sáng tạo trên khắp thế giới biến nó thành thứ gì đó còn tuyệt vời hơn nữa”, Nano tự hào nói.
Gương Mặt Đại Diện 7 Bridges
Đây chính là lý do Nano được chọn là một trong những Gương mặt mới của thương hiệu bia thủ công 7 Bridges. Một loạt nhãn bia phiên bản đặc biệt của thương hiệu bia thủ công nhằm tôn vinh những anh hùng địa phương nỗ lực hướng tới sự bền vững. Bây giờ, bạn sẽ thấy anh ấy đang mỉm cười với lon bia 7 Bridges Beach Blonde Ale và hãy nhớ tái chế lon này sau khi bạn uống xong…

Có Mặt Tại IKEA Và Hơn Thế Nữa
Trong những năm qua, PLASTICPeople đã tham gia vào một số dự án hợp tác ấn tượng. Từ việc hợp tác với Pizza 4Ps, Wink Hotels, John Reeves Design, Rice Studios tại Hồ Chí Minh, cho đến các dự án xa xôi như Nam Phi, Tây Ban Nha và Úc. Nếu mọi việc diễn ra theo kế hoạch, bạn thậm chí có thể nhìn thấy bảng tên thương hiệu của họ trên kệ hàng tại IKEA…
Một sự hợp tác thú vị với Đại học Nepal, nơi các sản phẩm của PLASTICPeople được sử dụng trong quá trình xây dựng dự án nhà ở xã hội. “Vấn đề rác thải nhựa phổ biến ngay cả ở những nơi xa xôi nhất, như Mount Everist”, Nano nói với chúng tôi. “Chúng tôi sử dụng chất thải địa phương này vì mục đích địa phương”.
Vậy Tại Sao Không Phải Ai Cũng Làm Điều Này?
“Bởi vì đó không phải là một ngành kinh doanh có lợi nhuận lớn”, Nano không hề nao núng thừa nhận. “Nhựa và ngành nghề tái chế đều xoay quanh vấn đề tiền bạc, và tại PLASTICPeople, tôi phải mất hơn ba năm mới có thể kiếm được mức lương xứng đáng cho mình. Có bao nhiêu người sẵn sàng làm điều đó?”. Không nhiều..

Những Bộ Óc Vĩ Đại
PLASTICPeople được thành lập bởi hai người có cùng chí hướng. Nano gặp được người đồng hành của mình, Nestor Catalan, một cách tình cờ tại Hồ Chí Minh và cùng nhau nảy ra “ý tưởng hoàn toàn điên rồ” để thành lập PLASTICPeople.
Tuy nhiên, gần đây họ đã chia tay khi Nestor chuyển đến Tây Ban Nha để lập gia đình. “Tôi không trách anh ấy về điều đó chút nào”. Nano nói với sự cân nhắc kỹ lưỡng, nhưng tiếp tục tiết lộ rằng việc chia tay là một thách thức. “Khi người đồng sáng lập quyết định rời công ty, điều đó sẽ ảnh hưởng đến tất cả mọi người. Đội ngũ, các cổ đông, nhận thức về thương hiệu. Trong trường hợp của chúng tôi, trong mắt mọi người, anh ấy là người điềm tĩnh và lý trí còn tôi là người đốt pháo thất thường. Không ai tin rằng tôi có thể tiếp quản”.
Nhưng không có lựa chọn nào khác. Nano có trách nhiệm tiếp tục đồng hành cùng số nhân viên còn lại và cùng nhau, họ tự hào đã biến điều đó thành hiện thực. “Năm đó, chúng tôi đã phát triển từ một nhóm từ 9 người lên đến 25 người và từ việc xử lý 400 kg đến hơn một tấn nhựa mỗi ngày. Uy tín của chúng tôi đã quay trở lại và cộng đồng cũng ủng hộ chúng tôi”.
Sau Đó Mọi Nỗ Lực Bỗng Bị Thiêu Rụi
Cứ thế cho đến khi xảy ra hỏa hoạn. Tối ngày 22 tháng 9, nhà máy PLASTICPeople bị cháy rụi trong một vụ hỏa hoạn bất ngờ. “Suy nghĩ đầu tiên của tôi là, thế là xong, chúng ta đã mất tất cả”, Nano nói. “Nhưng tôi nhận ra rằng đây cũng giống một ngày nữa ở văn phòng, một vấn đề khác ập đến với tôi mà tôi không còn lựa chọn nào khác ngoài việc đứng ra và giúp đội ngũ của mình vượt qua”. Và thế là Nano lại bắt tay ‘tàn cuộc’ khó khăn này.

Vươn Lên Từ Đống Tro Tàn
Chính với sự tích cực phi thường này mà Nano và đồng đội đã bắt đầu xây dựng lại những gì đã mất. “Tất nhiên, có những ngày tôi thậm chí không muốn rời khỏi giường và đối mặt với mọi chuyện đang diễn ra. Nhưng những lúc như thế này tôi mới nhớ: Chính bản thân tôi chọn điều này. Đây là điều tôi tin tưởng và tôi phải chịu trách nhiệm về sự lựa chọn của mình”.
“Hãy chịu trách nhiệm cho hành động của mình”
Điều này nghe có vẻ giống như một miếng dán cảnh báo trên những chiếc xe hơi, hoặc một bài hát của Michael Jackson nhưng đó là châm ngôn mà Nano luôn theo đuổi. “Hãy chịu trách nhiệm cho hành động của mình”, anh ấy lặp lại. “Hãy thử thu gom nhựa của bạn trong một tuần và bạn sẽ nhận thức rõ ràng vai trò của mình trong vấn đề nhựa toàn cầu. Chúng ta đang ở trong một nền văn hóa nơi mọi người đều chờ đợi một phép màu, một ai đó hoặc điều gì đó sẽ hiện thực hóa một giải pháp có thể khắc phục được tất cả. Điều này sẽ không xảy ra. Đã đến lúc bạn phải thay đổi. Hãy chịu trách nhiệm”.